Đối với nhiều tín đồ túc cầu giáo tại Việt Nam, nhắc đến bóng đá Anh không chỉ là những trận cầu đỉnh cao ở Premier League hay FA Cup, mà còn là những thánh địa huyền thoại. Trong số đó, không thể không kể đến Goodison Park: Lịch Sử Và Sự Thân Thuộc Của Sân Vận động Everton. Đây không chỉ là một sân bóng đá, mà là một phần di sản, một biểu tượng của lòng trung thành và niềm tự hào của các CĐV The Toffees. Hãy cùng yeuthethao247.net khám phá những câu chuyện, những giá trị vượt thời gian của “Bà đầm già” này.
Goodison Park, tọa lạc tại quận Walton, Liverpool, không phải là sân vận động hào nhoáng nhất, cũng chẳng phải lớn nhất xứ sở sương mù. Nhưng chính sự cổ kính, gần gũi và bầu không khí đặc quánh chất bóng đá Anh truyền thống đã biến nơi đây thành một địa chỉ đặc biệt. Với hơn 130 năm lịch sử, sân nhà của Everton đã chứng kiến biết bao thăng trầm, những khoảnh khắc vinh quang và cả những giọt nước mắt. Đó là nơi những huyền thoại được tạo ra, nơi tình yêu với màu áo xanh vùng Merseyside được hun đúc qua nhiều thế hệ.
“Bà đầm già” của bóng đá Anh: Hành trình lịch sử huy hoàng
Để hiểu rõ giá trị của Goodison Park: Lịch sử và sự thân thuộc của sân vận động Everton, chúng ta cần ngược dòng thời gian, trở về cuối thế kỷ 19. Câu chuyện bắt đầu khá trớ trêu, từ chính mâu thuẫn tại… Anfield, sân nhà hiện tại của đại kình địch Liverpool.
- Cuộc “ly khai” lịch sử: Ban đầu, Everton thuê sân Anfield. Tuy nhiên, những bất đồng về tiền thuê sân với chủ sở hữu John Houlding (người sau này sáng lập Liverpool FC) đã lên đến đỉnh điểm. Năm 1892, Everton quyết định rời Anfield và tìm kiếm một mái nhà mới.
- Viên gạch đầu tiên: Chỉ một thời gian ngắn sau đó, khu đất tại Goodison Road được chọn. Với tốc độ xây dựng đáng kinh ngạc vào thời điểm đó, Goodison Park đã được khánh thành vào ngày 24 tháng 8 năm 1892, trở thành sân vận động được xây dựng chuyên biệt cho bóng đá đầu tiên tại Anh. Đây là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự chuyên nghiệp hóa của môn thể thao vua.
- Những cải tiến tiên phong: Goodison Park không chỉ là sân đầu tiên, mà còn đi đầu trong nhiều cải tiến. Đây là sân vận động đầu tiên ở Anh có khán đài hai tầng ở cả bốn phía, sân đầu tiên có hệ thống sưởi ấm dưới mặt cỏ (undersoil heating) vào năm 1958, và cũng là nơi đầu tiên trên thế giới có khu vực kỹ thuật dành cho HLV (dugouts) vào năm 1931. Những điều này cho thấy tầm nhìn và sự đầu tư nghiêm túc của Everton ngay từ những ngày đầu.
Hình ảnh toàn cảnh sân vận động Goodison Park cổ kính với kiến trúc đặc trưng và khán đài gần sân cỏ.
- Chứng nhân lịch sử bóng đá: Goodison Park không chỉ phục vụ riêng cho Everton. Nơi đây từng vinh dự tổ chức trận chung kết FA Cup 1894 (Notts County 4-1 Bolton Wanderers). Đặc biệt, Goodison Park là một trong những địa điểm chính tổ chức các trận đấu tại FIFA World Cup 1966, bao gồm cả trận bán kết kinh điển giữa Tây Đức và Liên Xô. Ngôi sao Eusebio của Bồ Đào Nha đã tỏa sáng rực rỡ tại đây, ghi tới 6 bàn thắng trong giải đấu đó.
Điều gì làm nên sự thân thuộc đặc biệt của Goodison Park?
Khác với nhiều sân vận động hiện đại, hào nhoáng nhưng đôi khi lại thiếu đi “chất” riêng, Goodison Park: Lịch sử và sự thân thuộc của sân vận động Everton chinh phục người hâm mộ bằng chính những nét độc đáo và bầu không khí không thể trộn lẫn.
Kiến trúc độc đáo và không khí cuồng nhiệt
- Khán đài sát sạt đường biên: Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của Goodison Park là khoảng cách cực gần giữa khán đài và mặt sân. Điều này tạo ra một cảm giác gần gũi, thân mật nhưng cũng đầy áp lực cho các cầu thủ đội khách. Tiếng hò reo, la ó hay thậm chí là tiếng thở của CĐV dường như phả thẳng vào sân cỏ. Đây chính là yếu tố tạo nên “Goodison roar” (tiếng gầm Goodison) huyền thoại, thứ vũ khí tinh thần lợi hại của The Toffees.
- “Nhà thờ trong sân bóng”: Hình ảnh nhà thờ St. Luke’s nằm nép mình ngay góc sân, giữa khán đài Gwladys Street End và Bullens Road, là một trong những biểu tượng độc nhất vô nhị của Goodison Park và có lẽ là của cả bóng đá thế giới. Nó tạo nên một khung cảnh vừa linh thiêng, vừa đời thường, một nét chấm phá kiến trúc không thể tìm thấy ở bất kỳ đâu khác.
- Dấu ấn của Archibald Leitch: Kiến trúc sư huyền thoại Archibald Leitch, người đã thiết kế hàng loạt sân vận động nổi tiếng khác ở Anh và Scotland, cũng để lại dấu ấn đậm nét tại Goodison Park. Những ban công với kết cấu mắt cáo đan chéo (criss-crossed lattice work) đặc trưng của ông vẫn còn hiện diện ở khán đài Bullens Road và Gwladys Street End, gợi nhớ về một thời kỳ vàng son của kiến trúc sân cỏ.
Hình ảnh CĐV Everton tạo ra bầu không khí cuồng nhiệt trên khán đài Goodison Park trong một trận derby Merseyside.
Những khoảnh khắc vàng son và biểu tượng sân cỏ
Goodison Park là sân khấu cho rất nhiều huyền thoại và những trận cầu đi vào lịch sử:
- Dixie Dean và kỷ lục vô tiền khoáng hậu: Mùa giải 1927-1928, William Ralph “Dixie” Dean đã ghi tới 60 bàn thắng tại giải VĐQG Anh, một kỷ lục mà có lẽ sẽ không bao giờ bị phá vỡ. Goodison Park chính là nơi chứng kiến phần lớn những pha lập công siêu hạng của ông.
- Thế hệ vàng 1960s và 1980s: Sân vận động này đã rung chuyển trong niềm vui chiến thắng với “Holy Trinity” gồm Alan Ball, Howard Kendall và Colin Harvey những năm 60, hay thế hệ vàng của HLV Howard Kendall những năm 80 với các danh hiệu VĐQG, FA Cup và Cúp C2 châu Âu (Cup Winners’ Cup). Những Neville Southall, Peter Reid, Graeme Sharp, Andy Gray… đã trở thành bất tử tại đây.
- Những trận Derby Merseyside nảy lửa: Không khí tại Goodison Park trong các trận derby với Liverpool luôn đặc biệt căng thẳng và cuồng nhiệt. Đó là nơi niềm tự hào địa phương, sự kình địch và tình yêu bóng đá được đẩy lên cao độ. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các trận cầu đỉnh cao tại //gocbongda.net.
- Ngôi nhà của những cá tính mạnh: Từ “Big Dunc” Duncan Ferguson với những pha ăn mừng đầy cảm xúc đến sự bùng nổ của một Wayne Rooney trẻ tuổi, Goodison Park luôn là nơi yêu thích những cầu thủ có cá tính, giàu nhiệt huyết và chiến đấu hết mình vì màu áo xanh.
“Chơi bóng tại Goodison Park luôn đặc biệt. Khán giả ở ngay sát bạn, bạn có thể nghe thấy từng tiếng nói, cảm nhận được năng lượng của họ. Nó thúc đẩy bạn phải cống hiến hơn 100% sức lực.” – Alan Shearer, huyền thoại Premier League từng chia sẻ về trải nghiệm thi đấu tại đây.
Goodison Park trong kỷ nguyên Premier League và những thách thức
Bước vào kỷ nguyên Premier League, Goodison Park: Lịch sử và sự thân thuộc của sân vận động Everton vẫn giữ được vị thế là một trong những sân đấu khó chịu bậc nhất. Tuy nhiên, tuổi tác cũng bắt đầu đặt ra những thách thức không nhỏ.
- Sự lạc hậu về cơ sở vật chất: So với các sân vận động mới xây hoặc được nâng cấp mạnh mẽ của các đối thủ cạnh tranh, Goodison Park bộc lộ những hạn chế về sức chứa (chỉ khoảng dưới 40.000 chỗ), tầm nhìn ở một số khu vực bị hạn chế bởi các cột chống, và cơ sở vật chất, tiện nghi cho CĐV không còn đáp ứng tốt các tiêu chuẩn hiện đại.
- Khó khăn trong việc mở rộng: Vị trí nằm giữa khu dân cư đông đúc khiến việc mở rộng hay cải tạo lớn Goodison Park trở nên vô cùng phức tạp và tốn kém, nếu không muốn nói là bất khả thi.
- Cân bằng giữa di sản và tương lai: Ban lãnh đạo Everton đã phải đứng trước một quyết định khó khăn: tiếp tục gắn bó với “Bà đầm già” đầy ắp kỷ niệm nhưng ngày càng lạc hậu, hay hướng tới một tương lai mới với một sân vận động hiện đại hơn, đáp ứng tham vọng phát triển của CLB.
Cổ động viên Everton trung thành cổ vũ đội nhà dưới mưa tại sân Goodison Park.
Tương lai nào chờ đón Goodison Park khi Everton chuyển nhà?
Sau nhiều năm lên kế hoạch và trì hoãn, cuối cùng dự án xây dựng sân vận động mới của Everton tại Bramley-Moore Dock đã thành hiện thực. Dự kiến, The Toffees sẽ chuyển đến ngôi nhà mới hiện đại bên bờ sông Mersey vào mùa giải 2025-2026. Điều này đồng nghĩa với việc hành trình lịch sử của Goodison Park với tư cách là sân nhà của Everton sắp đi đến hồi kết.
- Cảm xúc của người ở lại: Việc chia tay Goodison Park chắc chắn sẽ để lại nhiều tiếc nuối cho các thế hệ CĐV Everton. Đó không chỉ là nơi xem bóng đá, mà còn là nơi lưu giữ ký ức, nơi họ đã cùng khóc, cùng cười với đội bóng thân yêu. Sự thân thuộc, gần gũi của Goodison Park là điều mà sân vận động mới, dù hiện đại đến đâu, cũng khó lòng tái tạo ngay lập tức.
- Kế hoạch cho “Bà đầm già”: Hiện tại, kế hoạch cụ thể cho Goodison Park sau khi Everton chuyển đi vẫn đang được cân nhắc. Các phương án bao gồm việc phá dỡ để xây dựng các công trình cộng đồng như nhà ở, cơ sở y tế, giáo dục, hoặc giữ lại một phần cấu trúc như một di sản. Dù thế nào, di sản và những giá trị mà Goodison Park: Lịch sử và sự thân thuộc của sân vận động Everton để lại sẽ còn sống mãi.
Câu hỏi thường gặp về Goodison Park
1. Goodison Park được xây dựng khi nào?
Goodison Park được khánh thành vào ngày 24 tháng 8 năm 1892, trở thành sân vận động được xây dựng chuyên biệt cho bóng đá đầu tiên ở Anh.
2. Tại sao Goodison Park được gọi là “Bà đầm già”?
Biệt danh “The Grand Old Lady” (Bà đầm già) xuất phát từ tuổi đời đáng kính và lịch sử lâu dài của sân vận động này, một trong những sân bóng lâu đời nhất vẫn còn được sử dụng ở cấp độ cao nhất nước Anh.
3. Sức chứa hiện tại của Goodison Park là bao nhiêu?
Sức chứa chính thức của Goodison Park hiện nay là 39.414 chỗ ngồi.
4. Điều gì làm nên sự đặc biệt của không khí tại Goodison Park?
Không khí đặc biệt đến từ sự kết hợp của kiến trúc cổ kính, khán đài gần sân cỏ tạo cảm giác thân mật và áp lực, tiếng cổ vũ cuồng nhiệt (“Goodison roar”) và lịch sử phong phú của sân vận động.
5. Everton sẽ chuyển đến sân vận động mới khi nào?
Everton dự kiến sẽ chuyển đến sân vận động mới tại Bramley-Moore Dock vào đầu mùa giải 2025-2026.
6. Goodison Park có phải là sân vận động đầu tiên có hệ thống sưởi dưới cỏ không?
Đúng vậy, Goodison Park là sân vận động đầu tiên ở Anh lắp đặt hệ thống sưởi ấm dưới mặt cỏ vào năm 1958.
7. Nhà thờ St. Luke’s có vai trò gì với Goodison Park?
Nhà thờ St. Luke’s nằm ngay góc sân là một hình ảnh biểu tượng độc đáo của Goodison Park. Dù không thuộc sở hữu của CLB, nó tạo nên một phần không thể tách rời của cảnh quan và bản sắc sân vận động.
Lời kết
Goodison Park: Lịch sử và sự thân thuộc của sân vận động Everton không chỉ là một công trình kiến trúc thể thao. Nó là một nhân chứng sống của lịch sử bóng đá Anh, là trái tim và linh hồn của CLB Everton trong hơn một thế kỷ. Dù sắp phải nói lời chia tay, nhưng những câu chuyện, những huyền thoại, bầu không khí độc đáo và tình cảm mà các Toffees dành cho “Bà đầm già” sẽ mãi là một phần không thể phai mờ trong dòng chảy của túc cầu giáo. Goodison Park mãi là một biểu tượng của sự bền bỉ, lòng trung thành và chất bóng đá Anh thuần khiết.
Bạn có kỷ niệm nào đáng nhớ với Goodison Park không? Hãy chia sẻ cảm nghĩ của mình về sân vận động huyền thoại này ở phần bình luận bên dưới nhé! Và đừng quên theo dõi yeuthethao247.net để cập nhật những tin tức bóng đá Anh mới nhất và những câu chuyện thú vị khác.
